თუ ვინმემ გითხრა, რომ პასიურ-აგრესიული ქცევა გახასიათებს, ნუ შეშფოთდები. ყველა ადამიანს დროდადრო გვახასიათებს ის. საყურადღებოა ერთი რამ: თუ პასიურ-აგრესიული ქცევა კონფლიქტურ სიტუაციებზე რეაგირების ერთადერთ გზად გექცა, მაშინ ამან შეიძლება სერიოზული პრობლემები შეგიქმნას ურთიერთობებში.
რა არის პასიური აგრესია? – პასიურ-აგრესიული ქცევა ეს არის ბრაზის არა პირდაპირ, არამედ ირიბად გამოხატვა. იმის ნაცვლად, რომ გულწრფელად გამოვხატოთ – „მე გავბრაზდი… მე მეწყინა… მე თავი შეურაცხყოფილად ვიგრძენ…“, მივმართავთ ირიბ აგრესიას. ირიბი აგრესიის გამოვლინებები შეიძლება იყოს წინააღმდეგობა, დაუდევრობა, უგულვებელყოფა, იგნორირება, ჯიუტობა, განზრახ გულმავიწყობა, სამუშაოს განზრახ ცუდად შესრულება, ორაზროვანი კომპლიმენტები, პირქუში გამომეტყველება, გამაღიზიანებელი დუმილი, შეხვედრებზე დაგვიანება და სხვა. პასიური აგრესიული ქცევის მაგალითებია:
- არ მოგეწონა ის, რაც შენმა მეგობარმა თქვა შენი მისამართით. იმის ნაცვლად, რომ ღიად გამოხატო წყენა, რეაგირებ ირიბად: ცივად და მოკლედ პასუხობ მის შეტყობინებებს, ან არ პასუხობ საერთოდ.
- კოლეგის მხრიდან შენს მიერ შესრულებულ სამუშაოსთან დაკავშირებით შენიშვნა აღიქვი, როგორც უხეშობა. იმის ნაცვლად, რომ პირდაპირ გამოხატო წყენა, იქცევი ისე, თითქოს არ გაგიგონია და შემდგომ დავალებას განზრახ ცუდად ასრულებ.
- მეუღლეზე გაბრაზდი, არ გამოხატე ღიად შენი წყენა, თუმცა „დაგავიწყდა“ მისი ტანისამოსის წამოღება სამრეცხაოდან.
- საუბრის დროს თავს არიდებ თვალებით კონტაქტს ან აჩვენებ, რომ გამოეთიშე საუბარს, რითაც აღიზიანებ თანამოსაუბრეს.
- განზრახ იცდი ბოლო წუთამდე, ვიდრე შეატყობინებ კოლეგას, რომ ორივეს მნიშვნელოვანი დავალება მოგცათ უფროსმა.
- აქებ შენს ხელქვეითს შესრულებული სამუშაოსთვის და თან დასძენ, რომ მისმა კოლეგამ გასულ კვირას იგივე სამუშაო უკეთ შეასრულა.
- საზოგადოებაში ზიხარ პირქუში სახით, არ იღემი, არ კონტაქტობ თვალებით, დუმილით ხვდები გარშემომყოფთა რეპლიკებს, აიგნორებ მათ ხუმრობებს.
- მუდმივად აგვიანებ, იქნება ეს საქმიანი შეხვედრები, ღონისძიებები თუ მეგობრული შეხვედრები. დაგვიანება შეიძლება იყოს წინააღმდეგობის გამოვლინება საქმესთან, ურთიერთობასთან, საზოგადოებასთან მიმართებით.
- ურჩობ და არ ასრულებ შენზე დაკისრებულ მოვალეობას; კოლეგებისგან მოელი, რომ მათ გააკეთონ შენს მაგივრად; საქმეს სანახევროდ აკეთებ ან საერთოდ წყვეტ მუშაობას.
აგრესიის სხვა გამოვლინებებისგან განსხვავებით, პასიური აგრესიისთვის დამახასიათებელია უმოქმედობა: აგრესიულად იქცევი იმით, რომ აგრესიულად არ იქცევი. მეორეს მხრივ, მიმართავ ისეთ დესტრუქციულ ქმედებებს, როგორებიცაა სარკაზმი, იგნორირება, დაუდევრობა და სხვა.
პასიური აგრესია დასწავლილი ქცევაა. თუ ადამიანი აღიზარდა ისეთ ოჯახში, სადაც ეშინიათ კონფლიქტის და გაურბიან მას, სადაც ბრაზის გამოხატვა ცუდი ტონია და დაუშვებელია, მაშინ ის დაისწავლის თავშეკავებას იმისგან, რომ ღიად გამოხატოს გაბრაზება, თქვას, რომ გაბრაზდა. მას აქვს დასწავლილი შფოთვა იმისა, რომ საკუთარი ბრაზის, წყენის ან სხვა უარყოფითი განცდის გამოხატვა გააფუჭებს ურთიერთობებს. სწორედ ამ შფოთვის შემცირებას ემსახურება პასიური აგრესია. პასიური აგრესიის დასწავლით თავს ვარიდებთ კონფლიქტებს, ვინარჩუნებთ განცდას, რომ მოზომილ და უსაფრთხო ურთიერთობებში ვართ. სინამდვილეში კი პასიურ-აგრესიული ქცევით იმაზე უფრო ძვირს ვიხდით, ვიდრე შფოთვაა. პასიური აგრესიის მყისიერი შედეგი ეს არის იმ ადამიანის გაღიზიანება და განრისხება, რომლის მისამართითაც მივმართეთ პასიურ-აგრესიული ქცევა, ხოლო უფრო ხანგრძლივი შედეგი კი იქნება ის, რომ პასიური აგრესია საბოლოოდ დაანგრევს ჩვენს ურთიერთობებს: ვირიყებით მეგობრების თუ კოლეგების საზოგადოებებიდან იმის გამო, რომ პასიურ-აგრესიული ქცევის შედეგად არამეგობრული და არათანამშრომლობითი რეპუტაცია შევიქმენით; პარტნიორი თუ მეუღლე გამუდმებით მიგვითითებს პასიურ- აგრესეულ ქცევაზე, ჩნდება ბზარი ურთიერთობაში. ყველაზე ცუდი შედეგი კი ის იქნება, რომ დავრჩებით მხარდაჭერის, დახმარების, გაგების მიღმა. ჩვენი მოთხოვნილებები არ დაკმაყოფილდება, რადგან არ გამოხატავთ მათ.
რა გვაიძულებს მივმართოთ პასიურ აგრესიას? – პასიური აგრესიული ქცევის უკან დასწავლილი შიში დგას. ეს შეიძლება იყოს:
- ბრაზის გამოხატვის შიში. როცა ემოციების და განსაკუთრებით კი უარყოფითი ემოციების ღიად გამოხატვა ტაბუირებულია, მაშინ ადამიანისთვის შიშისმომგვრელია გამოხატოს ბრაზი, იმედგაცრუება, წყენა. ურთიერთობებში ის ცდილობს იყოს სტოიკური.
- ინტიმურობის შიში. როცა ადამიანს ეშინია არ იყოს ვინმეზე დამოკიდებული, არ განიცადოს იმედგაცრუება, ის თავს არიდებს ახლო და ღრმა ურთიერთობებს. შესაბამისად, თავს იკავებს მასთან ურთიერთობაში მყოფ ადამიანთან საკუთარი განცდების, მათ შორის – ბრაზის, ღიად გამოხატვისგან.
- მიტოვების შიში. ადამიანს შეიძლება ეშინოდეს, რომ თუ წყენას, ბრაზს, თვითდამკვირდების ტენდენციას გამოავლენს და საკუთარი პირადი საზღვრების დაწესებას და დაცვას მიმართავს, ამის გამო მას მიატოვებენ. ეს აიძულებს მას, რომ არ გამოხატოს ღიად უარყოფითი განცდები.
პასიური აგრესიის ხელშემწყობი სხვა ფაქტორებიდან აღსანიშნავია:
- შფოთვითი დარღვევები. შფოთვითი მდგომარეობები აძლიერებს ზემოთგანხილულ შიშებს. მაგალითად, თუ შენ გაწუხებს სოციალური შფოთვა, მაშინ შეიძლება ბრაზის გულწრფელად გამოხატვის გამო საზოგადოების მხრიდან განსჯის ან კრიტიკის შიში გეუფლებოდეს.
- თვითშეფასების პრობლემა. თუ შენ ფიქრობ, რომ შენი სურვილები და საჭიროებები ნაკლებადმნიშვნელოვანია, ვიდრე სხვების, მაშინ შეაკავებ მათ გამოხატვას და აგრეთვე – იმ ქმედებების განხორციელებას, რომლებიც პირდაპირ იქნება მიმართული მათი დაკმაყოფილებისკენ. ამის მიუხედავად გამუდმებით გაქვს წყენა იმის გამო, რომ ადამიანები გამუდმებით არღვევენ შენს პირად საზღვრებს, რომლებსაც თვითონ არ უწესებ მათ.
- დეპრესია. დეპრესიამ შეიძლება განაპირობოს საკუთარ თავზე მიმართული პასიურ-აგრესიული დამოკიდებულება, რაც გამოიხატება თვითუგულვებელყოფის ან თვითსაბოტაჟის გზით საკუთარი თავის დასჯაში.
პასიურ-აგრესიული ქცევა აღინიშნება აგრეთვე მოსაზღვრე პიროვნული დარღვევებისა და ნარცისტული პიროვნული დარღვევების დროს. ამას გარდა მენტალური ჯანმრთელობის სპეციალისტები ცალკეც გამოყოფენ დიაგნოსტიკურ მდგომარეობას, რომელსაც პასიური-აგრესიული პიროვნული დარღვევა ეწოდება.
როგორც წესი, ჩვენ არ ვაცნობიერებთ საკუთარ პასიურ-აგრესიულ ქცევებს, არამედ ვმოქმედებთ არაცნობიერად, ავტომატურად. პასიური აგრესიისგან გათავისუფლების გზა მის გაცნობიერებაზე გადის. ჩვენ შეგვიძლია ვივარჯიშოთ ამაში და ძალიან ადვილად გადავიდეთ ღია, გულწრფელი და კმაყოფილების მომტანი ურთიერთობების ჩვევაზე. დაიწყე საკუთარი პასიურ-აგრესიული ქცევების გაცნობიერება და ჩაანაცვლე ისინი ჯანსაღი ღია რეაქციებით. ამით გააუმჯობესებ და სასიამოვნოს გახდით ურთიერთობებს. ქვემოთ მოცემულია პასიური აგრესიის დაძლევის 5 რეკომენდაცია:
- გააცნობიერე საკუთარი აგრესია
ბრაზი სიგნალია. ის გატყობინებს, რომ შენი მოთხოვნილება არ დაკმაყოფილდა ან გატყობინებს იმას, რომ შენი პირადი საზღვრები დაარღვიეს. თუ შენ ჩახშობილი გაქვს ბრაზის შეტყობინება, ვერ გააცნობიერებ მას. ისწავლე, მიაქციო ყურადღება საკუთარ ბრაზს. ისწავლე, მოუსმინო საკუთარ ბრაზს, რას გატყობინებს ის. შესაძლებელია, ისე კარგად დაისწავლე ბრაზის დამალვა, რომ საერთოდ ვერ ხედავ საკუთარ თავში მას: „მე არ ვბრაზდები“. დაუთმე ერთი წუთი და დაფიქრდი: გაიხსენე შენი ცხოვრების ის მომენტები, როცა გაბრაზებული იყავი. ჩამოწერე ისინი. ჩამოწერე ის სხეულებრივი გამოვლინებები, რაც ამ ბრაზმა გამოიწვია. ხომ არ გეცნობა რომელიმე? – სხეული დამეძაბა; – მუშტები თავისით შემეკრა; – ყბა ჩამეკეტა; – მადა გამიქრა; – სახეზე ცეცხლი წამეკიდა; – კანკალმა ამიტანა; – ფეხი ამიტოკდა უნებლიედ; – ხმის ტემბრის შემეცვალა. გაიხსენე და აღნუსხე ის ფიზიკური შეგრძნებები, რაც მაშინ დაგეუფლა. გაითვალისწინე, როცა ბრაზი აღგეძვრება ხოლმე, როცა ბრაზის ნიშნებია სახეზე, შენ არ უშვებ მას გარეთ, თრგუნავ მის ღიად გამოხატვას. ამიტომაც მიმართავ პასიურ-აგრესიულ ქცევას.
2. დააკავშირე შენი პასიურ-აგრესიული ქცევები მათ გამშვებ ფაქტორებთან
პასიური აგრესიული ქცევა შეიძლება იმდენად ღრმად იყოს ფესვგადგმული, რომ ვერც კი აცნობიერებდე, რა ვითარებაში ერთვები მასში. ეს სავარჯიშო დაგეხმარება, უკეთ გააცნობიერო საკუთარი პასიურ-აგრესიული ტენდენციები. იყავი რაც შეიძლება გულწრფელი ამ სავარჯიშოს შესრულებისას. 1) გაიხსენე და ჩამოწერე რამდენიმე ვითარება, როცა გაბრაზებული იყავი. ამის შემდეგ გადახედე ამ გაბრაზებების ისტორიას და მოძებნე მათში საერთო: რა გაბრაზებს ყველაზე ხშირად. ეს იქნება შენი აგრესიის გამშვები ფაქტორი. 2) ჩამოწერე, რა აზრები გიტრიალებდა თავში, როდესაც გაბრაზებული იყავი. ამით გააცნობიერებ, როგორ ვლინდება ბრაზი შენს აზრებში. ეს შეიძლება იყოს აზრების ერთმანეთში არევა, ფიქრების აჩქარება, ხმამაღალი მონოლოგი, ყურადღების კონცენტრირების გაძნელება და სხვა. გააცნობიერე, რა საერთო მახასიათებელი აქვს შენს შინაგან დიალოგს. მაგალითად, როცა შენი მეუღლე უყურადღებობას ავლენს, ფიქრობ: „მას არ ვაინტერესებ, მისთვის სულერთია, რას ვგრძნობ და რას ვფიქრობ!“ როცა კოლეგა დამცინავად გელაპრაკება, ფიქრობ: „ის მაკნინებს. რატომ ვაძლევ უფლებას, რომ გადამიაროს“. ამ და მსგავსი ფიქრების გაცნობიერებით, შენ აღმოაჩენ საკუთარ გამოუხატავ სურვილებს. მაგალითად, აღმოაჩენ საკუთარ სურვილს, რომ მოგისმინონ, პატივი გცენ, თანასწორად აღგიქვან და სხვ. 3) ჩამოწერე, როგორ რეაგირებდი თითოეულ ამ სიტუაციაში? იყავი მაქსიმალურად გულწრფელი. მაგალითად, მიმართავ თუ არა რეაქციის მაგივრად ჯიუტად დუმილს? უგულვებელყავი თუ არა სამუშაო მოვალეობები, რათა თანაგუნდელები შეგეფერხებინა? რა ტიპის პასიურ-აგრესიულ ქცევას მიმართე? 4) ჩამოწერე შედეგები: შენი პასიურ-აგრესიული ქცევა სიამოვნების მომტანი იყო შენთვის? მაშინაც კი, თუ კარგად გრძნობდი თავს, მიგვიყვანა თუ არა ამან პრობლემის გრძელვადიან გადაწყვეტამდე? რა და როგორ შეიძლება ეგრძნო მეორე ადამიანს, როცა მისკენ პასიური აგრესია მიმართე? რა მოხდებოდა პასიური აგრესიის ნაცვლად ღიად რომ გეთქვათ საკუთარი გრძნობების შესახებ?
3. შეცვალე დამოკიდებულება ბრაზისა და კონფლიქტის მიმართ
გააცნობიერე, რატომ ახშობ ბრაზს. იმიტომ ხომ არა, რომ ბრაზის გამოხატვას მაინცდამაინც ყვირილთან და საგნების სროლასთან აიგივებ? არადა ბრაზის გამოხატვაა ესეც: „მე გავბრაზდი“, „გაბრაზებული ვარ“, „ძალიან გაბრაზებული ვარ“. გააცნობიერე, რომ ბრაზის გამოხატვის შიში დასწავლილი გაქვს; ის შენი ბავშვობიდან იღებს სათავეს. გადახედე შენს წარსულს. გაიხსენე, როგორ გამოხატავდნენ შენს ოჯახში ბრაზს და რამდენად განაპირობა ამან შენი ამჟამინდელი დამოკიდებულება ბრაზის გამოხატვისადმი. შენი ოჯახი თავს არიდებდა კონფლიქტს და „დახვეწილად ჩხუბობდა“? თუ პირიქით, შენი ოჯახი რისხვის აფეთქებებით გამოხატავდა ბრაზს? ერთსაც და მეორესაც შეიძლება გამოეწვია ბრაზის გამოხატვისადმი შენი შიში. გახსოვდეს, რომ შენ შეგიძლია გადალახო პასიურ-აგრესიული ქცევის ეს დასწავლილი ჩვევა, ეს თავსმოხვეული მოდელი. პასიური აგრესია, რომელიც ჩამოგიყალიბდა, როგორც თითქოს კონფლიქტური ვითარების გადაჭრის უწყინარი გზა, სინამდვილეში ბრაზის გამოხატვის დესტრუქციული და კონტრპროდუქტიული ფორმაა. პასიური აგრესია ანგრევს ურთიერთობებს, ხოლო ბრაზის ჯანსაღი გამოხატვა აშენებს მათ. შენ შეძლებ საკუთარ თავში აღმოაჩინო ბრაზის ჯანსაღი გზით გამოხატვის უნარი. შენ შეგიძლია ბრაზი გამოხატო ღიად, სიტყვით ან სხეულით, ყოველგვარი ირიბი და დამცინავი პასიურ-აგრესიული ქცევების გარეშე.
- ბრაზის ჯანსაღ კალაპოტში მიმართვის პირველი ნაბიჯია ემოციური გაგრილების მიღწევაა, რაც თავიდან აგვარიდებს რისხვას. პირველი რისხვის დაძლევაში დაგეხმარება ღრმა სუნთქვის ტექნიკები, ათამდე ნელი დათვლის ტექნიკა.
- ამის შემდეგ გადაიტანე ყურადღება შენთვის სასიამოვნო რაიმე აქტივობაზე: მუსიკის მოსმენა, საყვარელი ფოტოების დათვალიერება და სხვა. ჩაიწერე ეს შემთხვევა. გააკეთე ჩანაწერი მოვლენის შესახებ, რომელზეც გაბრაზდი. ჩაიწერე ამასთან დაკავშირებული სხეულებრივი შეგრძნებები, აზრები, განცდები. ეს გეხმარება გააცნობიერო ბრაზთან დაკავშირებული საკუთარი რეაქციები.
- იმოძრავე. გადი გარეთ, ჩაისუნთქე სუფთა ჰაერი, შეასრულე შენთვის სასიამოვნო ფიზიკური ვარჯიში – სიარული, სირბილი, აზიდვები და სხვა.
- როგორც კი თავს უფრო მშვიდად იგრძნობ, უკვე შეგიძლია პასიურ-აგრესიული ქცევის ნაცვლად, ჯანსაღი კომუნიკაციისა და კონფლიქტის მოგვარების უნარების გამოყენებაზე გადახვიდე. ამით არათუ დააზიანებ ურთიერთობას, არამედ გაამყარებ კიდეც მას. გახსოვდეს, კონფლიქტის მიზანი ის კი არ არის, რომ „გამარჯვებული“ და „დამარცხებული“ გამოვლინდეს გამოვლინდეს, არამედ გამოსავლის მიგნება და საერთო ენის გამონახვაა. 4. იმოქმედე ასერტიულად – ივარჯიშე შენი მოთხოვნილებების, საჭიროებების, სურვილების გამოხატვაში. ივარჯიშე საკუთარი პიროვნული საზღვრების დაწესებაში. საზღვრების დააწესე სხვებისადმი პატივისცემით და თან ისე, რომ ნათლად გასაგები იყოს. ისაუბრე იმაზე, რაც გეწყინა, რამაც გაგაბრაზა იმასთან, ვისგანაც გეწყინა, ვისზეც გაბრაზდი და ამავდროულად:
- იყავი აუჩქარებელი. არ შეაწყვეტინო აზრისა და გრძნობის გამოხატვა მაშინაც კი, როცა დარწმუნებული ხარ, რომ მართალი ხარ. შეთანხმდით იმაზე, რომ აცლით ერთმანეთს საუბარს. როცა თქვენი მოსმენის ჯერია, უსმინე აქტიურად, ყურადღებით და არ განსაჯო.
- იყავი კონკრეტული. როცა შენი საუბრის ჯერია, იყავი კონკრეტული, გულწრფელი და ღია. მეორე ადამიანს არ შეუძლია შენი აზრების წაკითხვა, ამიტომ ნათლად გამოხატე საკუთარი გრძნობები და საჭიროებები. ნუ იქნები ზოგადი და ნუ იქნები შემპარავი. საუბრის დაწყებამდე შეიძლება აზრები ჩაინიშნო, ეს დაგეხმარებათ იმის გამოთქმაში, თუ რას გრძნობ და რას ითხოვ.
- უარყავი აგრესიული ენა. არ გამოიყენო სიძულვილის ენა. სათქმელი გამოხატე „მე“ ფრაზებით და არა „შენ“ ფრაზებით. იმის ნაცვლად, რომ თქვა „შენ ყოველთვის ცდილობ გამომიყვანო წყობილებიდან“, თქვი: „მე ყოველთვის ვბრაზდები, როცა…“ სხეულის ენაც მნიშვნელოვანია; შეეცადე არ ილაპარაკო მოჭიმულმა, დაძაბულმა, აგრესიული პოზებით.
- დაეყრდენი სამაგალითო ადამიანების გამოცდილებას. მოძებნე შენს ცხოვრებაში ისეთი ადამიანების მაგალითები, რომლებიც თავდაჯერებულები, ღია და პირდაპირები არიან. დააკვირდი, როგორ ურთიერთობენ ისინი სხვებთან. გაიხსენე მათი ტონი, ლექსიკა. გაიხსენე, როგორ აწარმოებენ დიალოგს, როგორ უსმენენ სხვას, როგორ იყენებენ იუმორს (და არა სარკაზმს) დაძაბულობის განსამუხტავად, როგორია მათი სხეულის ენა. შენთვის მნიშვნელოვან სიტუაციაში შეგიძლია წარმოიდგინო, როგორ გაუმკლავდებოდა ეს ადამიანი მსგავს ვითარებას. 5. გავარჯიშდი – ახლადშეძენილი ჯანსაღი უნარები თავიდან მოსინჯე დაბალი რისკის ვითარებებში. მაგალითად, თავაზიანად აცნობე კოლეგას, რომ მისი ხმამაღალი მუსიკა ხელს გიშლის კონცენტრირებაში; თავაზიანად აცნობე მეუღლეს, რომ მისი ჯერია ძაღლი გაასეირნოს. ნუ გეშინია, თავდაჯერებულობა დასწავლადია ისევე, როგორც პასიური აგრესია, რომელიც ოდესღაც ასე წარმატებით დაისწავლე. დროთა განმავლობაში გადადი საკუთარი პირადი საზღვრების დაწესებაზე. გახსოვდეს, ასეთი საზღვრები მნიშვნელოვანია ნებისმიერ ურთიერთობაში, რადგან ისინი გვაძლევენ თვითკმარობას, მკაფიო მოლოდინებს, გამოყოფენ ჩვენს სურვილებს სხვა ადამიანის სურვილებისგან. ძნელია, თავი დააღწიო წლების მანძილზე ფესვგადგმულ ქცევას. ამიტომ, ნუ ელი, რომ ერთ დღეში გახდები ასერტიული კომუნიკაციის დიდოსტატი. იყავი მომთმენი საკუთარი თავის მიმართ და იმუშავე შემდეგზე:
- აიმაღლე თვითშეფასება. ეს გაგიადვილებს პასიურ-აგრესიული ჩვევების ჩანაცვლებას ბრაზის, ფრუსტრაციის და წყენის ჯანსაღი გამოხატვის ჩვევებით.
- დაკავდი ჰობებით და აქტივობებით. დაუთმე დრო საქმიანობას, რომელიც გიყვარს, თუმცა ასევე შეეცადე საკუთარი თავისთვის ახალი მიზნების დასახვა. მაგალითად, თუ ფორტეპიანოზე დაკვრა გიყვარს, სცადე ახალი ინსტრუმენტიც.
- გააფართოვე საკუთარი სოციალური წრე. კარგი სამეგობრო, მათთან დროის გატარება, ერთმანეთის მხარდაჭერა დაგეხმარება, განიცადო კარგი კომუნიკაციით, მოსმენით, ემპათიით გამოწვეული სიამოვნება, აიმაღლო თავდაჯერებულობა.
- გააღრმავე არსებული ურთიერთობები. აქ მოიაზრება ყველაფერი, დაწყებული ახლო ადამიანებთან ერთად მეტი დროის გატარებით, დამთავრებული პარტნიორთან ან მეუღლესთან ურთიერთობის გაუმჯობესებაზე ზრუნვით, მათ შორის – წყვილთა თერაპიის გამოყენებით. ახლო ურთიერთობებისა და მეტი ნდობის ჩამოყალიბება გაგიადვილებს ღია და გულწრფელ კომუნიკაციას.
- მიმართე თერაპიას. განიხილე ფსიქოთერაპევტთან მუშაობა, რომელიც დაგეხმარება შენი ქცევის სიღრმეების წვდომასა და ჯანსაღი ჩვევების გამომუშავებაში. თერაპია ასევე შეიძლება სასარგებლო იყოს, თუ შენი პასიურ-აგრესიული ქცევა დაკავშირებულია ისეთ პრობლემასთან, როგორიცაა დეპრესია, შფოთვითი მდგომარეობა ან პიროვნული დარღვევები.
- იცოდეთ, როდის და როგორ მოიხადო ბოდიში. ბოდიშის მოხდა შეიძლება რთული იყოს, მაგრამ ის აუცილებელია. აღიარე კონკრეტული პასიურ-აგრესიული ქცევა და გამოხატე სინანული ამის გამო. ახსენი, რამ გაიძულა ასე მოქცეულიყავი. მაგალითად, „თავს იგნორირებულად ვგრძნობდი, მაგრამ არ ვიცოდი, როგორ გამომეხატა ამის გამო ჩემი ბრაზი, ამიტომ ჩავტოვე შენი ტანისამოსი სამრეცხაოში“. გადადგი პირველი ნაბიჯი და შესთავაზე შერიგება. შესაძლოა, თქვენ ორივე შეთანხმდეთ კომუნიკაციის ახალ წესებზე, რომლებიც დაგაახლოვებთ და სასიამოვნოს გახდის თქვენს ურთიერთობას.
წყარო:
https://www.helpguide.org/relationships/social-connection/how-to-stop-being-passive-aggressive
